میراگر (به انگلیسی: Damper) ابزاری است که به منظور کاهش ارتعاشات ناشی از باد یا زلزله در ساختمان‌های بلند ابداع گردیده و استفاده شده‌است.یکی از روش‌های مقاوم سازی ساختمان، استفاده از میراگر می باشد همچنین در سازه‌ها و ساختمان‌ها از میراگر به عنوان یک سیستم لرزه‌ای استفاده می شود.

استفاده از میراگر به عنوان مقاوم سازی جهت کاهش جابه‌ جایی کل سازه و تغییر مکان جانبی طبقات داخلی می باشد. همچنین خسارات سازه‌ای و غیرسازه‌ای را کاهش می دهد.میراگر در اصل از انتقال مستقیم نیروی زلزله از پی به سازه جلوگیری می کند. همچنین در برابر زلزله‌های شدید مقاومت سازه را افزایش می دهد. احتمال فروریزی سازه‌ها را تا حد زیادی کاهش می دهد.

انواع میراگر ها

انواع میراگرها شامل موارد زیر می باشد.

• نوع میراگرهای اصطکاکی
• میراگرهای جرمی تنظیم شده
• نوع میراگرهای مایع تنظیم شده
• میراگرهای ویسکو الاستیک
• نوع میراگرهای ویسکوز
• میراگرهای جاری شونده فلزی

میراگر های اصطکاکی

این محصول در واقع بین دو جسم فلزی لغزش و اصطکاک ایجاد می کند. این عمل باعث استهلاک حجم قابل توجهی از انرژی ورودی می باشد.در چند دهه‌ی گذشته میراگر های اصطکاکی مختلفی برای سازه‌ها تولید شد .

• نوع میراگر اصطکاکی دورانی
• میراگر اتصال اصطکاکی
• میراگر اصطکاکی پال

مابین دو سطح، ضریب اصطکاکی موجود است که این ضریب اصطکاکی به جنس سطوح در تماس بستگی خواهد داشت. به عنوان مثال:موادی که در سطح تماس بین لنت ترمز اتومبیل‌ها و تماس مستقیم فولاد با فولاد استفاده می شود.

مزایایی میراگر های اصطکاکی

اگر نیروی اصطکاک سطوح جامد در ساختار و مکانیزمی مناسب (که در اینجا همان دمپر اصطکاکی است) به خدمت گرفته شود ، دو جنبه مفید را پیش روی مهندسین سازه قرار خواهد داد :

۱- با به‌ کارگیری مناسب اصطکاک و طرح متناسب لرزه ­ای، نیروی ورودی به سازه ناشی از زلزله محدود می شود؛ به عبارت دیگر می‌توان برای ایجاد فیوز در سازه، بر اصطکاک تکیه نمود.

۲- سهم قابل توجه استهلاک انرژی زلزله بر دوش این سطوح اصطکاکی می باشد . به‌ویژه آن ‌که این استهلاک انرژی مستلزم وقوع خرابی در میراگر اصطکاکی نخواهد بود.

میراگرهای اصطکاکی معمولاً در نرم افزار طراحی سازه‌ ای به صورت مستقیم (با استفاده از یک چرخه هیسترزیس مستطیلی) و یا به شکل رایج تر توسط المان‌ های جاری شونده فرضی مدل سازی می‌ گردند (نحوه مدل سازی میراگرهای اصطکاکی). فرآیند طراحی سازه‌ای منجر به دو خروجی اصلی می‌ گردد که همان نیروی لغزش و جابجایی مورد نیاز می‌ باشد.

میراگرهای جرمی تنظیم شده

از یک جرم متمرکز در این نوع از میراگر استفاده می شود . که با استفاده از یک فنر به بالای سازه متصل می گردد.که این موضوع باعث ایجاد میرایی و دینامیکی سازه را کاهش می دهد.

میراگرهای مایع تنظیم شده

از میراگرهای مایع تنظیم شده در سازه‌های بلند استفاده میشود. همچنین عملکرد این میراگر مشابه میراگر جرمی می باشد.نوسانی در مخزن های مایع کم عمق نصبی در بالای سازه ایجاد می شود . باعث جنبشی در مایع درون مخزن‌ها می شود. پس از طی این فرآیند، انرژی ارتعاشی وارده به سازه مستهلک می شود.  

از عوامل موثر بر رفتار میراگر مایع تنظیم شده می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• نسبت جرم مایع به جرم سازه
• اندازه و شکل مخزن
• زبری جداره مخزن
• عمق و لزجت مایع

تنظیم این پارامترهای اثرگذار میزان استهلاک انرژی در سازه را بهینه می کند.

میراگرهای ویسکوالاستیک

این میراگرها بین صفحات فلزی و با استفاده از یک لایه مواد ویسکوالاستیک ساخته می شود. لایه مواد ویسکوالاستیک با ایجاد جابجایی برشی صفحات فلزی تحت تغییر شکل های برشی قرار می گیرد.رفتار چرخه ای میراگرهای ویسکوالاستیک به کرنش برشی ایجاد شده به فرکانس بارگذاری و دمای محیط وابسته است.معمولا در مهاربندهای قطری سازه‌های ساختمانی، از میراگرهای ویسکوالاستیک استفاده می شود.

میراگرهای ویسکوز

عملکرد این میراگر به گونه ایست که یک پیستون درون یک سیلندر پر شده از موادی چون روغن یا سیلیکون و غیره قرار گرفته و حرکت می کند. تعدادی روزنه کوچک در انتهای پیستون وجود دارد هنگام حرکت پیستون داخل سیلندر، از طریق این روزنه ها مایع درون سیلندر به سمت دیگر پیستون منتقل می شود.

میراگرهای جاری شونده فلزی

این نوع از میراگرها دارای تکنولوژی نسبتا ساده‌ ای می باشد همچنین هزینه ی پایینی دارند.معمولا اتلاف انرژی در میراگرهای جاری شونده فلزی با استفاده از ظرفیت جذب انرژی مصالح خود میراگرها انجام می شود.

مزایای استفاده از میراگرها در ساختمان

استفاده از میراگرها در ساختمان‌ها دارای مزایایی می باشد که شامل موارد زیر است.استفاده از میراگرها به طور موثر انرژی زلزله را جذب کرده و خطرات موجود در سازه را کاهش می دهد.

• بعد از نصب میراگر نیازی به سرویس و نگهداری ندارند.
• توانایی نصب میراگرها به صورت ساده و سریع
• میراگرها انواع متنوعی داشته و بسیار پرکاربرد هستند.
• میراگرها وزن کم و حجم کوچکی داشته و با شرایط خاص هر پروژه قابلیت تطبیق دارد.
• پس از وقوع زلزله قابلیت تعویض یا تنظیم در محل امکانپذیر می باشد.
• هنگام وقوع زلزله، تغییراتی ممکن است در خصوصیات ذاتی سازه ایجاد شود که متناسب با آن ظرفیت میراگرها نیز قابل تغییر می باشد.

معایب استفاده از میراگرها در ساختمان

علاوه بر مواردی که در زمینه ی مزایای استفاده از میراگرها در بالا ذکر کردیم دارای معایبی نیز می باشد که این معایب دارای موارد زیر است.

• استفاده از میراگرها در سازه‌های کوتاه مرتبه و میان مرتبه دارای محدودیت می باشد.
• استفاده از میراگرها هزینه ی بالایی دارد البته ممکن است در صورت تولید انبوه توجیه اقتصادی داشته باشد.

آرتا استیل تهران متخصص واردات و توزیع انواع ورق های آلیاژی، استنلس استیل و فولاد ضد زنگ، میلگردهای استنلس استیل، لوله و پروفیل و ورقهای فنری، آمادگی خود را جهت همکاری و تأمین کلیه مقاطع فولادی و استنلس استیل به صنعتگران محترم اعلام می دارد. همچنین شما به راحتی می‌ توانید با کارشناسان ما تماس و نسبت به ثبت سفارش خود اقدام نمایید .